عوامل موثر بر اعطای تسهیلات بانک‌های تجاری ایران با تاکید بر مطالبات غیرجاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه عالی آموزش بانکداری ایران/ هیات علمی

2 موسسه عالی آموزش بانکداری ایران

3 بانک ملی

چکیده

آنچه امروزه به عنوان یکی از مهمترین معضلات پیش روی نظام بانکی کشور مطرح است، افزایش روزافزون مطالبات غیرجاری بانک‌ها و به تبع آن، کاهش نقدینگی، اخلال در تخصیص منابع و در نهایت کاهش سود بانک است. این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر اعطای تسهیلات بانک‌ها برای 17 بانک تجاری ایران در سال‌های 1395- 1388 می‌پردازد. نسبت تسهیلات، نسبت سپرده، نسبت نقدینگی، نسبت سرمایه، نسبت مطالبات غیرجاری، متوسط نرخ سپرده و تسهیلات، اندازه بانک، نرخ تورم، نسبت ذخیره قانونی و نرخ رشد اقتصادی متغیرهای مطالعه را تشکیل می‌دهند. روش آماری مورد استفاده در این تحقیق پانل دیتا می‌باشد. نتایج حاصل شده حاکی از تاثیر منفی نسبت مطالبات غیرجاری، نسبت نقدینگی، متوسط نرخ سود تسهیلات و نرخ ذخیره قانونی بر اعطای تسهیلات بانک‌ها و تاثیر مثبت نسبت سپرده و نرخ رشد اقتصادی بر اعطای تسهیلات بانک‌ها است.
کلید واژه: اعتبارات بانکی، مطالبات غیرجاری و بانک‌های تجاری.
طبقه‌بندیJEL : E51,G21

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Iran Commercial Bank Credit with emphasis On non-performing loans

نویسندگان [English]

  • siavash golzarian pour 1
  • hasan golmoradi 2
  • mahdi esmaili 3
1 Iran Banking Institute, Central Bank of Iran, Faculty member
2 Iran Banking Institute, Central Bank of Iran,
3 Expert
چکیده [English]

Abstract
Today, one of the most important problems facing the banking system of the country is the increase in non-performing loans, consequently reduction of liquidity, disruption in the allocation of resources and ultimately a decline in bank profit. This study examines the factors (such as the economic growth rate, the average interest rate and etc.) affecting lending for 17 Iran commercial banks in 1388-1395. In the study, the ratio of loans to total assets was used as the dependent variable. The independent variables are deposits ratio, capital ratio, the ratio of non-performing loan, The average interest rate on deposit and loan, bank size, inflation rate, required reserve ratio and the rate of economic growth. In addition, the statistical method and software used in this research is panel data and Eviews8 respectively. The results indicate a negative impact of NPL, liquidity ratio and average interest rate on lending and also positive impact of deposits ratio and economic growth rate.
Keywords: Bank credit, non-performing loan, commercial banks.
JEL Classification: E51,G21

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bank credit
  • non-performing loan
  • commercial banks
  • economic growth
اجلافی، مجید (1392). بررسی رابطه بین تمرکز و ثبات مالی بانک‌ها در ایران. پایان‌نامه موسسه عالی آموزش بانکداری ایران.
بدرطالعی، رضا؛ دمیرچی، فاطمه و آدمی، محسن (1392). چالش مطالبات معوق در سیستم بانکی کشور: عارضه‌یابی، پیشگیری و وصول. پنجمین کنفرانس نظام تأمین مالی در ایران.  گروه مالی و سرمایه گذاری مرکز مطالعات دانشگاه صنعتی شریف.
پایگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی ج. ا. ا. (1394). سایت www.cbi.ir
پایگاه اطلاعات آماری بانک‌های جهان Bank Scope.
تاجیک، مهدی (1391). نگاهی به چالش‌های تأمین مالی بنگاههای اقتصادی در ایران. گزارش نظرسنجی از هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران.
جمشیدی، سعید (1390). بانکداری اسلامی. تهران: زعیم: 4-3.
حسن زاده، رمضان (1390). روش‌های تحلیل در علوم رفتاری (راهنمای علمی تحقیق). تهران: ساوالان.
شاهچرا، مهشید (1393). اثرات هم‌زمان تمرکز بانکی و سیاست پولی بر کانال وام‌دهی بانک‌ها در نظام بانکداری ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات قزوین، پژوهش‌های پولی –بانکی.
شاهچرا، مهشید و طاهری، ماندانا (1395). بررسی تأثیر آستانه‌ای مطالبات غیرجاری بر وام‌دهی بانک‌ها بر اساس مدل داده‌های تابلویی پویای آستانه‌ای. فصلنامه روند، شماره 75.
کرمانی مقدم، امیررضا (1394). بدهی‌های معوق در ایران. مجموعه مقالات اولین کنفرانس اقتصاد ایران، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش در مدیریت و برنامه‌ریزی.
گجراتی، دامودار (1389). مبانی اقتصادسنجی. ج. اول. ترجمه حمید ابریشمی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
گزارش عملکرد بانک‌های کشور در سال 1393. مؤسسه عالی آموزش بانکداری در ایران، بانک مرکزی ج.ا.ا.
مجتهد، احمد و حسن زاده، علی (1390). پول، بانکداری و نهادهای مالی. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی: 103.
محرابی، لیلا (1393). مطالبات غیرجاری در نظام بانکی کشور مقایسه آن با سایر کشورهای اسلامی. فصلنامه تازه‌های اقتصاد، سال یازدهم، شماره 144، صفحات 135-131.
محمدی، عاطفه (1392). بهینه‌سازی پرتفوی تسهیلات بانک ملت با استفاده از تئوری مدرن مارکوییتز با رویکرد ریسک نامطلوب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت.
مهدی زاده، سجاد (1392). تخمینی از آثار انقباضی مطالبات غیرجاری بانک‌ها بر رشد اقتصادی با استفاده از رهیافت بازخوردی. بیست و سومین همایش سیاست‌های پولی- ارزی.
میرهاشمی، سیمین (1390). تحلیل تأثیرات شوک سیاست پولی بر وام شبکه بانکی ایران، پایان نامه دانشگاه اصفهان.
نیلی، فرهاد و اسفندیاری، مرضیه (1393). عوامل مؤثر بر بهره‌مندی از وام و شکل‌گیری تقاضا برای وام در خانوارهای شهری. پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مقاله کاری، شماره 8.
نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
 
Abdul – Muhmin, A. (2008). Consumer attitudes towards debt in an Islamic country: managing a conflict between religious tradition and modernity. International Journal of Consumer Studies, Vol, 32. No, 3.
Acharya, D.; Amanulla, S., & Joy, S. (2009). Financial Development and Economic Growth in Indian States: An Examination. International Research Journal of Finance and Economics, Vol, 24.
Aisen, A., & Michael, F. (2010). Bank Credit During the 2008 Financial Crisis: A Cross-Country Comparison. IMF Working Paper 10/47 (Washington: International Monetary Fund).
.Banga, S. (2013). Socio-Economic Significance of Commercial Banks in India: With Special Emphasis on Public Sector Banks. International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, Vol, 2. No, 1.
Barajas, A.; Chami, R.; Espinoza, R., & Hesse, H. (2010). Recent Credit Stagnation in the MENA Region: What to Expect? What Can Be Done?. IMF Working Paper 10/219. Washington: International Monetary Fund.
Berrospide, J., & Edge, R. (2010). The Effects of Bank Capital on Lending: What Do We Know, and What Doesit Mean?. Finance and Economics Discussion Series, Divisions of Research & Statistics and Monetary Affairs, Federal Reserve Board, Washington, D.C, 2010-44.
Chernykh, L., & Theodossiou, A. (2011). Determinants of Bank Long-term Lending Behavior: Evidence from Russia. Multinational Finance Journal, Vol. 15. No. 3/4.
Chodechai, S. (2004). Determinants of Bank Lending in Thailand: An Empirical Ex11amination for the years: 1992-1996. Unpublished Thesis.
Imran, K., & Nishatm, M. (2013). Determinants of Bank Credit in Pakistan: A Supply Side Approach. Economic Modeling, No. 35.
Kamil, H., & Kulwant, R. (2010). The Global Credit Crunch and Foreign Banks’ Lending to Emerging Markets: Why Did Latin America Fare Better?. IMF Working Paper 10/102. Washington: International Monetary Fund.
Rabab’ah, Mwafag (2015). Factors Affecting the Bank Credit: An Empirical Study on the Jordanian Commercial Banks. International Journal of Economics and Finance. Vol. 7, No. 5.
Olokoyo, F. (2011). Determinants of Commercial Banks’ Lending Behavior in Nigeria. International Journal of Financial Research, Vol. 2, No. 2.
Pastrapa, E. (2009). Estimating the Determinants of Loan Request: The Case of Greek Households. Department of Home Economics and Ecology, Harokopio University, Athens, Greece.
Rehman, A., & Cheema, A. (2013). Financial Development and Real Sector Growth in Pakistan. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business. Vol. 5, No. 1.
Rodríguez, F., & Carbó, S. (2000). Microeconomic Determinants of Bank Lending: An Application to the Spanish Case. The 3rd. Meeting of Applied Economics Conference, Valencia. June.
Sharma, P., & Gounder, N. (2012). Determinants of bank credit in small open economies: The case of six Pacific Island Countries. Discussion Paper Finance, Griffith Business School, Griffith University, No. 13.
Takáts, E. (2010). Was it credit supply? Cross-border bank lending to emerging market economies during the financial crisis. BIS Quarterly Review. Basel: Bank for International Settlements, June.
White, L., & Cestone, G. (2003). Anti-competitive financial contracting: the design of financial,claims. Journal of Finance, Vol. 58, No. 5.
Zeller, M. (2008). Determinants of credit rationing: A study of informal lenders and formal credit groups in Madagascar. World Development, Vol. 22, No. 12.