طراحی الگوی عوامل برون دانشگاهی ارتقاء دانشگاه‌ها در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه سمنان

2 استاد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان

3 عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی

4 عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

چکیده

پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی عوامل بیرونی ارتقاء دانشگاه‌ها در رتبه‌بندی‌های ملی و بین‌المللی از طریق روش آمیخته اکتشافی انجام گرفت. جامعه آماری در بخش کیفی شامل سیاست‌گذاران و خبرگان آموزش عالی و مدیران و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها بودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و با تعداد 17 نفر مصاحبه صورت گرفت. همچنین در بخش کمی جامعه آماری شامل 600 نفر از مدیران دانشگاه‌های دولتی شهر تهران بود که از این تعداد با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی سهمی طبقه‌ای 302 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده‌ها در بخش کیفی از طریق اجرای مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از طریق اجرای پرسشنامه محقق ساخته بر روی نمونه آماری استخراج و با استفاده از نرم‌افزار spss و smart-pls تجزیه‌وتحلیل گردید. روایی پرسشنامه پژوهش با نظر متخصصان و نیز انجام آزمون روایی واگرا و همگرا تأیید گردید. همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی توسط نرم‌افزارهای مذکور محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت.مطابق یافته‌های به‌دست‌آمده، عوامل برون دانشگاهی ارتقاء دانشگاه‌ها را می‌توان به ترتیب در پنج عامل شامل: سیاست‌گذاری بین‌المللی، ارتباطات دانشگاه با صنایع، پاسخگویی به ذینفعان، قوانین آموزش عالی و نظام رتبه‌بندی و علم‌سنجی طبقه‌بندی نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing the model of External Factors for Universitie’s promotion in National and International Rankings

نویسندگان [English]

  • mohammad khanazizi 1
  • aliakbar aminbeidokhti 2
  • Abdulrahim naveh abraham 3
  • maghsood farasatkhah 4
1 semnan university
2 head of Faculty of Psychology and Educational Sciences
3 Faculty Member of Kharazmi University
4 Associate Professor, Institute for Research & Planing in Higher Education
چکیده [English]

The present study aimed at designing the external factors model for promoting universities in national and international Rankings through exploratory mixed method. The statistical population in the qualitative section included policymakers and experts in higher education, university administrators and faculty members who were selected through targeted sampling and 17 interviewes were done. Also, in the quantitative section of the statistical society, 600 university administrators ,state universities of Tehran, among which 302 people by Stratified random sampling method were selected. The data in the qualitative section were analyzed through semi-structured interviews and in the quantitative section, a researcher-made questionnaire was extracted from the statistical sample and analyzed using spss and smart-pls software. Validity of the questionnaire was confirmed by experts and a divergent and convergent validity test. The reliability of the questionnaire was also calculated using Cronbach's alpha and Composite Reliability software. According to the findings, the external factors effecting the university promotion can be categorized into five factors: international policy-making, industry-university collaboration, accountability towards stakeholders, higher education rules and regulations and ranking-scientometrics systems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Extra-University Factors
  • Ranking
  • Exploratory research
  • factor analysis
آهنچیان، محمدرضا، (1394)، دسته‌بندی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی. طرح مطالعاتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
احمدی، سلیمان، عین‌اللهی، بهرام، اکبری، لاکه،(1392)، شاخص‌های رتبه‌بندی آموزشی دانشگاه‌های ایران و جهان. فصلنامه طب و تزکیه، 22 (1): 16-9.
پاکزاد، مهدی، خالدی، آرمان، تیموری، مهتاب، (1391)، بررسی تطبیقی نظام‌های بین‌المللی رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی. فصلنامه رهیافت، (50): 94-71.
پویا، علیرضا و احمدی منش، منیژه (1394). سنجش عوامل مؤثر بر تمایز دانشگاه‌های برتر ایران و جهان در نظام رتبه‌بندی لیدن با استفاده از تحلیل تشخیصی، فصلنامه سیاست علم و فناوری، 7(4)، 17-30.
حبیب پور، کرم، صفری، رضا، (1388)، راهنمای جامع کاربرد spss در تحقیقات پیمایشی. تهران: مؤسسه راهبرد پیمایش.
خورسندی طاسکوه، علی، پناهی، مریم، (1395)، تحلیل انتقادی نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی دانشگاه‌ها، پیشنهادات سیاستی برای آموزش عالی ایران. فصلنامه آموزش عالی ایران، 8 (3): 136-111.
زارع بناد کوکی، محمدرضا؛ وحدت زاد، محمدعلی؛ اولیاء، محمد صالح و لطفی، محمدمهدی (1395). بررسی و استخراج معیارهای مؤثر بر رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران از منظر اسناد فرادستی، فصلنامه سیاست علم و فناوری، 8(3)، 55-70.
سرایی، حسن، (1372)،  مقدمه‌ای بر نمونه‌گیری در تحقیق. تهران: سمت.
فراستخواه، مقصود، (1389)، مصاحبه پیرامون کیفیت آموزش عالی، نشریه پیام آموزش (8): 4-2.
کلاین، پل، (1393)، راهنمای آسان تحلیل عاملی. ترجمه سید جلال صدرالسادات و اصغر مینایی. تهران: سمت.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر، گال، جویس، (1383)، روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ترجمه احمدرضا نصر اصفهانی و همکاران. تهران: سمت و دانشگاه شهید بهشتی، ویرایش ششم.
محسنین، شهریار، اسفیدانی، محمدرحیم، (1393)، معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‌افزار smart-pls. تهران: کتاب مهربان.
محمدی، آیین، مجتهد زاده، ریتا، (1387)، ارزیابی مقایسه‌ای و رتبه‌بندی مراکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور. تهران: مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی.
Alma, B; Coskun, E, & Ovendireli, E. (2016). University ranking systems and proposal of a theoretical framework for ranking of turkish universities: A case of management departments. 12 th international strategic management conference, 28-30 october, Antalya, procedia-social and behavioral sciences, 235: 128-138.
Alzalabani, A. (2014). Academic quality and ranking: A methodical approach for departmental ranking of colleges and universities in Saudi Arabia. beykent university journal of social sciences, 7 (1): 32-55.
Arkali Olcay, G. & Bulu, M. (2016). Rankings of Turkish universities in international university ranking indexes. journal of higher education, 6 (2): 95-103.
Fornell, C. & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. journal of marketing research, 18 (3): 39-50
Hallinger, P. (2014). Riding the tiger of world university rankings in east asia: where are we heading. International Journal of educational management, 28 (2): 230-245.
Mcaleer, M; Nakamura, T. & Watkins, C. (2019). Size, Internationalization, and university rankings: Evaluating and predicting Times higher education (THE) Data for Japan. Sustainability, 11 (1366), doi: 10.3390/su11051366.
Naceur, J. (2009). Economic and cultural factors affecting university excellence. Quality assurance in education, 17 (4): 416- 429.
Namaki, A; Ghourchian, N. & Jafari, P. (2018). Investigating social factors affecting academic ranking and providing a comprehensive model. social determinants of health, 4 (3): 124-136.
Rodinov, D.G; Rudskaia, I.A. & Kushneva, O.A. (2014). The importance of the university world rankings in the context of globalization. Life science journal, 11 (10): 442-446.
Salmi, J. (2013). A strategy for developing world-class universities in Chlie. Pontificia Universidad Catolicade Chile, 50 (1): 130-146.
Shibru,S; Bibiso,M. & Ousman,K. (2017). Assessment of factor affecting institutional performance: the case of wolaita sodo university, Journal of education and practice,8(7), 60-66.
Singh, S. (2014). Global trends in higher education financing. Working papers series, NO. 8: 1-20.
Supe,L; Zeps,A; Jurgelane,I. & Ribickis,L. (2018). Factors affecting the competitiveness of a higher education institution: systematic literature overview, Reseach for rural development, volume 2, DOI: 10.22616/rrd.24.2018.079, 245-251.
Wheeler, J. (2005). Making sense of university world league tables, king’s college London international news E-zone. From: www. Kcl.ac.uk/college/policy-zone.