بررسی وضعیت توزیع درآمد استان اصفهان با استفاده از رویکرد پارامتریک: سال‌های 1400-1391

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آمار، دانشکدۀ علوم ریاضی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دکترای اقتصاد، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف از این مقاله، بررسی توزیع درآمد خانوارهای استان اصفهان با استفاده از داده‌های طرح هزینه و درآمد خانوار، طی سال‌های1391 تا 1400، با استفاده از روش‌های پارامتریک است. برای این منظور، توزیع‌های مختلف آماری برای داده‌ها برازش می‌شود و با استفاده از روش برآوردیابی ماکسیمم درست‌‌‌نمایی، پارامترهای توزیع‌ تخمین زده می‌شود. سپس توزیع مناسب با استفاده از نمودارهای تابع توزیع و همچنین معیار آکائیک (AIC) انتخاب شده است. با مقایسۀ نمودارهای توابع توزیع از سال 1391 تا 1400 برای داده‌ها، نتایج نشان می‌دهد که در بین تمام توزیع‌ها، توزیع داگوم و گاما، نسبت به سایر توزیع‌ها ازجمله توزیع‌های لگ نرمال و نمایی، مناسب‌تر هستند. همچنین میزان AIC از سال 1391 تا 1400 برای توزیع داگوم، نسبت به سایر توزیع‌ها، کمترین مقادیر را می‌گیرد که این نیز، نشان‌دهندۀ برتری توزیع داگوم نسبت به سایر توزیع‌ها است. همچنین، بررسی روند و مقایسۀ ضرایب جینی در حالت ناپارامتری و پارامتری، بیانگر آن است که ضمن روند کاهشی ضریب جینی در استان اصفهان، در طی دوره موردبررسی، مقادیر ضریب جینی به روش پارامتری، با استناد به آمارۀ کلموگروف ـ اسمیرنوف، از اعتبار بالاتری برخوردار است. لذا، پیشنهاد می‌گردد که متولیان تولید شاخص نابرابری درآمدی، باتوجه‌به ‌دقت بالای روش‌های پارامتری، مبنای محاسباتی خود را از روش ناپارامتریک به روش پارامتریک تغییر دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Income Status of Isfahan Province Using a Parametric Approach: 2011-2021

نویسندگان [English]

  • Hamed Lorvand 1
  • MohammadReza Lali 2
1 Assistant Professor, Department of Mathematical Sciences, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran .
2 PhD in Economics, Plan and Budget Organization of Esfahan, Esfahan, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this article is to investigate the distribution of household income in Isfahan province by using the data of the household income and expenditure plan, for the period of 2011-2021 using parametric methods. For this purpose, different statistical distributions are fitted to the data, and distribution parameters are estimated using the maximum likelihood estimation method. Then, the appropriate distribution is selected using distribution function graphs and Akaike's criterion (AIC). By comparing the graphs of distribution functions from 2011 to 2021 for the data, the results show that among all the distributions, the Dagum and Gamma distributions are more suitable than other distributions, including log-normal and exponential distributions. Also, the amount of AIC from 2011 to 2021 for the Dagum distribution takes the lowest values compared to other distributions, which also shows the superiority of the Dagum distribution over other distributions. Also, the investigation of the trend and comparison of Gini coefficients in non-parametric and parametric modes indicates that along with the decreasing trend of the Gini coefficient in Isfahan province during the period under review, the values of the Gini coefficient in the parametric method based on the Kolmogorov-Smirnov statistic are more reliable. Therefore, it is suggested that those responsible for producing the income inequality index change their calculation basis from the non-parametric method to the parametric method, considering the high accuracy of the parametric methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Income Distribution
  • Gini Coefficient
  • Gamma Distribution
  • Dagum Distribution
  • AIC Criterion

مراجع

ابونوری، اسماعیل (1371). «معرفی یک الگوی جدید توزیع درآمد، برنامه و توسعه». مؤسسۀ عالی پژوهش در برنامه‌ریزی و توسعه، دورۀ دوم، شمارۀ 1: 150-171.
ابونوری، اسمعیل و ذوقی، الناز (1392). «برآورد و مقایسۀ نابرابری توزیع درآمد با روش‌های پارامتریک و ناپارامتریک». پژوهشنامۀ اقتصاد کلان، سال هشتم، شمارۀ 16: 13-30.
امیراحمدی، هوشنگ (1375). «پویایی‌شناسی توسعه و نابرابری استان‌ها در ایران (1335-1363)».  اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. شمارۀ 108-109: 154-170.
بختیاری، صادق؛ نصراللّهی، خدیجه و عمادزاده، مصطفی (1380). «تحلیلی از وضعیت توزیع درآمد (هزینه) در استان اصفهان (1368-1372)». نشریۀ علمی برنامه‌ریزی و بودجه. دورۀ 6، شمارۀ 9 و 10: 51-81.
بختیاری، صادق و محموداوغلی، سجاد (1393). «مدل‌سازی توزیع درآمد برای ایران: مقایسۀ الگوی داگوم با چند مدل منتخب». فصلنامۀ مدل‌سازی اقتصادی، شماره 2: صفحات 1-20.
بهشتی، محمدباقر؛ محمدزاده، پرویز و جمشیدی، عذرا (1397). «بررسی نابرابری توزیع درآمد میان استان‌های ایران با استفاده از رویکرد تحلیل اکتشافی داده‌های فضایی». فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شمارۀ85: صفحۀ 105-109.
حسن‌شاهی، مرتضی (1397). «بررسی تأثیر زکات بر توزیع درآمد در ایران، مقایسۀ روش‌های جاری با روش‌های پارامتریک و غیرپارامتریک». راهبرد اقتصادی، شمارۀ 15: 91-115.
حسینی، سید شمس‌الدین و قبادی، نسرین (1397). «تحلیلی بر چگونگی توزیع درآمد در ایران، مبتنی بر شاخص‌های منتخب (1383-1390)». فصلنامۀ اقتصاد مالی، دورۀ 12، شمارۀ 43: 75-106.
رحیمی بدر، بیتا (1392) . « برآورد الگوی توزیع درآمد مناطق شهری و روستایی ایران، با استفاده از اشکال مختلف تابعی تصریح‌شده (پارامتریک) برای منحنی لورنز». فصلنامه علمی  ـ پژوهشی راهبرد اقتصادی، شمارۀ 4: 95-120.
شهیکی‌تاش، محمدنبی؛ شهیکی تاش، مهیم و درویشی، باقر (1386). «بررسی توزیع درآمد در ایران با رویکرد ناپارامتریک (1348-1392)». دوفصلنامۀ علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی ،دوره 0، شمارۀ 12: 121-142.
معصوم زاده، سارا؛ شیرافکن، مهدی و محمدنژادی، مجتبی (1397). «بررسی هم‌گرایی توزیع درآمد در استان‌های ایران». نشریۀ مدل‌سازی اقتصادی، 41، شمارۀ 1: 161-178.
 
Bartosova, J. (2006). Logarithmic-normal model of household income distribution in the Czech Republic after 1990. Forum statisticum slovacum, Slovak Statistical and Demographical Society, Bratislava, 3: 3-10.
Brzezinski, M (2013). Parametric modelling of income distribution in Central and Eastern Europe. Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics, 5(3), 207:230.
Chotikapanich, D. W. E., Griffiths, D. S. P., and Valencia V. (2010). Global income distributions and inequality, 1993 and 2000: Incorporating country-level inequality modeled with beta distributions. Forthcoming in the review of economics and statistics.
Dancelli, L. (1986). Tendenza alla massima ed alla minima concentrazione nel modelo di distribuzione del redito di Dagum. In Scritti in Honore di Francesco Brambilla, 1: 249-267.
Dagum, C. (1980). Generating systems and properties of income distribution models. Metron. 38(3-4), 413-437.
Dagum, C. (1990). Generation and properties of income distribution functions. In C. Dagum and Zenga, Eds. Income and wealth distribution, inequality and poverty, Heildeberg, Springer Verlag.
Hlasny, V. (2021). Parametric representation of the top of income distributions: Options, historical evidence and model selection. Journal of economic surveys, 1217-1256.
Jorda, V., Sarabia, J.M., and Jantti, M. (2020). Estimation of income inquality from grouped data. LIS Working papers 804, LIS Cross-National Data Center in Luxembourg.
Kakwani, N.C, and Podder,. (1973). On the estimation of Lorenz Curve from group data. International Economic Review, 14(2), 278-291.
Kleiber, C. and Kotz, S. (2003). Statistical size distribution in economics and actuarial sciences, London: Cambridge University Press.
Latorre, G. (1989). Asymptotic distributions of indices of concentration: Empirical erification and application, in: Studies in contemporary economics. income and wealth istribution, inequality and poverty, C. Dagum, M. Zenga (Eds), Springer- Verlag, Berlin.
Oancea, B., Andrei, T., & Pirjol, D. (2017). Income inequality in Romania: The exponential-Pareto distribution. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 469, 486-498.
Oshima, H.T. (1973). Emplyment and Income Policies for Iran, Incom distribution. Geneve. I.L.O.
Pesaran, M.H. (1975). Income distribution and its major determinants in Iran, Past, Present and Future.
Safari, M. A. M., Masseran, N., Ibrahim, K., & Hussain, S. I. (2021). Measuring income inequality: A robust semi-parametric approach. Physica A: Statistical Mechanics and Its Applications, 562, 125359.
Salem, A.B.Z. and Mount, T.D. (1974). A Convenient Descriptive Model of Income Distribution: The Gamma Density. Econometrica, 42(6), 1115-1127.
Silva, M. (2023). Parametric estimation of income distributions using grouped data: an Approximate Bayesian Computation approach. AMSE Working Papers 2310, Aix-Marseille School of Economics, France.
Singh, S.K., and Maddala, G.S. (1976). A function for size distribution of incomes. Econometrica, 44(5), 963-970.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار