رابطۀ هم‌ترازی استراتژی‏‌های منابع انسانی و استراتژی‏‌های سازمان با عملکرد ادارات کل آموزش‌وپرورش کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ‌التحصیل مقطع دکتری رشتۀ مدیریت گرایش آینده‌پژوهی پژوهشگاه شاخص‌پژوه، اصفهان، ایران

2 هیئت علمی بازنشستۀ مؤسسۀ عالی آموزش و پژوهش، مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، تهران، ایران

3 هیئت علمی بازنشستۀ دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین هم‌راستایی استراتژی‏‌های منابع انسانی با استراتژی‏‌های سازمانی و سنجش تأثیر این همسویی، بر عملکرد سازمان‏‌های آموزش‌وپرورش استان‌‏های کشور است. پیش‌‏فرض اساسی این بحث، آن است که در سازمان‏‌هایی که اقدامات منابع انسانی، با راهبرد سازمان، هماهنگ نشده باشد، اُفت عملکرد در کل سازمان به‌وجود می‌‏آید. ابزار جمع‌آوری داده‌‏ها در کار میدانی، پرسش‌نامه است. جامعۀ آماری پژوهش، ادارات کل آموزش‌وپرورش استان‏‌های کشور است که به‌روش نمونه‌‏گیریِ خوشه‌‏ای چندمرحله‏‌ای انتخاب شدند. برای بررسی هم‌ترازی استراتژی‌‏های منابع انسانی، با استراتژی‏‌های سازمانی، از مدل نقطۀ مرجع استراتژیک، برای آزمون سؤالات پژوهش از آمارۀ T تک‌نمونه‌ای و آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. اطلاعات به‌دست آمده و تفسیر آنها نشان می‌دهد که در ادارات کل آموزش‌وپرورش، گونۀ غالب استراتژی سازمان، واکنشی و گونۀ غالب استراتژی منابع انسانی، استراتژی ثانویه است. بین استراتژی‏‌های سازمان و استراتژی‌های منابع انسانی، در برخی از ادارات کل آموزش‌وپرورش، هم‌ترازی وجود دارد. آن دسته از اداراتی که بین استراتژی‏‌های سازمان و عناصر سازمانی، هم‌ترازی بیشتری دارند، عملکرد آنها نیز بهتر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between the Alignment of Human Resource Strategies and Organization Strategies with the Performance of the Country’s Departments of Education

نویسندگان [English]

  • Mehdi Hajati Pishevari 1
  • Saheb Badri Poshteh 2
  • Seyed Mohammad Aarabi 3
1 Ph.D. Graduated in Management, Future Studies orientation, Shakhes Pajouh Institute, Isfahan, Iran.
2 Retired academic staff of the Higher Education and Research Institute of Management and Planning, Tehran, Iran.
3 Retired academic staff of Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The main goal of the current research is to determine the alignment of human resource strategies with organizational strategies and to measure the effect of this alignment on the performance of education organizations in the provinces of the country. The basic premise of this discussion is that in organizations where human resource measures are not coordinated with the organization's strategy, there will be a drop in performance in the entire organization. The tool for collecting data is a questionnaire. The statistical population of the research is the general education departments of the country's provinces, which were selected by multi-stage cluster sampling. To check the alignment of human resource strategies with organizational strategies, strategic reference point model has been used. Also one sample t-test and analysis of variance tests have been used to test the research questions. The obtained information and their interpretation show that in the general departments of education, the dominant type of organization strategy is reactive strategy and the dominant type of human resource strategy is secondary strategy. There is an alignment between organizational strategies and human resources strategies in some general education departments. Those departments that have more alignment between the organization's strategies and organizational elements, their performance is also higher.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organization Strategy
  • Human Resource Strategies
  • Macro Level Strategies
  • Strategic Alignment
  • Strategic Reference Points
ابویی اردکان، محمد (1392). «هم‌راستایی استراتژیک زمینه‏‌ای برای پژوهش در حوزۀ استراتژی». یازدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، 28 آذرماه، دانشگاه صنعتی شریف.
امین، فرشته؛ حقانی، مهدیه؛ ایزدی یزدان‏آبادی، محسن (1394). «بررسی تأثیر همسویی راهبردهای تجاری و منابع انسانی بر شاخص‌‏های عملکردی کلیدی مالی و رضایت کارکنان». فصلنامۀ پژوهش‏‌های مدیریت منابع انسانی، سال هفتم، شمارۀ 2، صص 127ـ105.
آرمسترانگ، مایکل (1386). مدیریت منابع انسانی در عمل. ترجمه: سهرابی، ابوالفضل، قم: نوای دانش.
بزاز جزایری، احمد و مهدی‌فر، ناصر(1398). تاکتیک‌های افزایش نفوذ در منابع انسانی سازمان‌ها، تهران، نشر آییژ، چاپ دوم.
تقوا، محمدرضا و حاجی‏زاده، پیمان (1389). «سنجش بلوغ همسویی راهبردهای فناوری اطلاعات و کسب‌وکار در سازمان؛ مطالعۀ موردی: شرکت سایپا یدک»، فصلنامۀ علوم و فناوری اطلاعات، دورۀ 25، شمارۀ 3، صص 504ـ481.
خلیلی شورینی، سهراب و جبارزاده پرنق، اصغر (1395). «بررسی میزان همسویی راهبرد منابع انسانی با راهبرد کسب‌وکار». فصلنامۀ پژوهش‏‌های مدیریت منابع انسانی، سال هشتم، شمارۀ 1 (پیاپی 23)، صص 54ـ31.
زاهدی، شمس‌‏السادات و رفیعی، محمود (1390). «بررسی رابطه هماهنگی بین استراتژی منابع انسانی و استراتژی تصمیم‌گیری اخلاقی با عملکرد سازمانی: پژوهشی در سازمان‏‌های تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی». پژوهش‏‌های مدیریت عمومی، سال چهارم، شماره 13، صص 24ـ5.
سپهوند، رضا (1397)، «اثر هماهنگی استراتژیک بین استراتژی منابع انسانی، استراتژی سرمایۀ انسانی و استراتژی رفتار سازمانی بر عملکرد سازمان»، رسالۀ دکتری رشته مدیریت بازرگانی گرایش رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی، دانشکدۀ حسابداری و مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی.
سیدنقوی، میرعلی؛ خانباشی، محمد و صلواتی، محسن (1396)، «همسویی راهبرد عام منابع انسانی با راهبرد زیرسیستم‌های منابع انسانی در صنایع غذایی کاله»، دوفصلنامۀ پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین، دورۀ 9 ،شمارۀ 1، صص. 206ـ 183
سید نقوی، میرعلی (1393). «بررسی همسویی استراتژی‌‌های سازمان (کسب‌وکار) و استراتژی‌های منابع انسانی در صنایع غذایی». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی.
شاه‌حسینی، محمدعلی و حقیقی، محمد و موذن، سارا (1398)، «ارائۀ مدل هم‌راستایی استراتژی های منابع انسانی با استراتژی‌های کلان سازمانی در شرکت ملی نفت ایران»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال یازدهم / شمارۀ 42.
شهرابی فراهانی، مهدیه (1399)، «تحلیلی بر استراتژی سازمانی و ضرورت مدیریت استراتژیک منابع انسانی»، پنجمین همایش بین‌المللی مدیریت، حسابداری، اقتصاد و علوم اجتماعی همدان.
صفری، جلیل؛ مهدی‏زاده، مهران؛ عزیزی، علیرضا (1394). «طراحی الگویی مبتنی بر معیارهای اساسی جهت گزینش کارکنان شایسته و برآورد عملکرد سازمان (مطالعۀ موردی: شعب بانک انصار استان گیلان)». فصلنامۀ پژوهش‏‌های مدیریت منابع انسانی، دورۀ هفتم، شماره 4، صص 166ـ141.
طبرسا، غلامعلی؛ حاجی‌کریمی، عباسعلی؛ گنجعلی، اسدالله (1386). «طراحی الگوی همسوسازی استراتژی مدیریت منابع انسانی و استراتژی کسب‌وکار». اندیشۀ مدیریت راهبردی، دورۀ 1، شمارۀ 2، صص 212ـ189.
عباسی، عباس، شیرازی، علی نقی و حسینی، فرشته (1396)، «تدوین استراتژی منابع انسانی در هماهنگی با استراتژی کسب‌وکار، فرهنگ و ساختار سازمانی، فصلنامۀ پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین، دورۀ نهم، شمارۀ2، صص21ـ46.
عبادی، نغمه و ابویی اردکان، محمد(1398)، «همسویی استراتژیم منابع انسانی در سازمان‌ها»، فصلنامۀ تخصصی سازمان اداری و استخدامی کشور، سری جدید، شمارۀ ششم، شمارۀ پیاپی، 60.
غلام‏زاده، داریوش و جلالی، سونیا (1391). «تدوین استراتژی منابع انسانی با استفاده از تئوری نقاط مرجع استراتژیک (مطالعه موردی: شرکت رنگین پروفیل کویر)». مدیریت دولتی، دورۀ 4، شمارۀ 10، صصص 152ـ137.
فروزنده دهکردی، لطف‏الله؛ علی‏‌احمدی، علیرضا؛ سرلک، محمدعلی (1393). «طراحی مدل مفهومی همسویی اهداف فردی و سازمانی با تأکید بر رویکرد ارزشی». سال سیزدهم، شمارۀ 41، صص 5ـ18.
فیاضی، مرجان و اعرابی، سید محمد (1393). «الگوی هماهنگی استراتژی منابع انسانی با عناصر سازمان و تأثیر آن بر بهبود عملکرد». فصلنامۀ مطالعات مدیریت انتظامی، دورۀ نهم، شمارۀ 2، صص 286ـ262.
متاجی نیموری، فاطمه و نیازیان، محمد(1400)، «تأثیر مدیریت منابع انسانی استراتژیک بر عملکرد سازمان»، فصلنامۀ رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، سال پنجم، شمارۀ 63، جلد دوم، صص16ـ30.
کثیرلو و تعامی(1399)، «تأثیر مدیریت استراتژیک منابع انسانی بر عملکرد سازمان»، فصلنامۀ مدیریت استراتژیک منابع انسانی، شمارۀ 48.
کوره‌پز محمودآبادی سیرجان، میلاد (1395)، «هم‌راستایی استراتژیک بین روابط بازاریابی و مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های خدماتی مالی»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجرایی، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه تهران.
نیکوکار، غلامحسین و حکیم، امین (1391). «الگوی هم‌راستایی استراتژیک مدیریت دانش در سازمان». پژوهش‏‌های مدیریت در ایران، دورۀ 16، شمارۀ 1، صص 188ـ167.
Bamberger, P. and Meshoulam, I. (2000). Human Resource Strategy: Formulation, Implementation, and Impact. Sage Publications, Beverly Hills, CA.
Bentley-Goode, K. A., Omer, T. C., & Twedt, B. J. (2019). Does business strategy impact a firm’s information environment?. Journal of accounting, auditing & finance, 34(4), 563-587.
Dang, V. T. & Lin, C. S. (2017). Using hierarchical linear modeling to test the effect of overall strategic fit on firm performance in different industry, Chinese Management Studies, 11(4), 637-657.
Dino, C (2014), Alignment for the creation and development, Human resource management, Vol. 20, No.3, p. 562-577
Gomes, E., Cohen, M., & Mellahi, K. (2019). When Two African Cultures Collide: A Study of Interactions between Managers in a Strategic Alliance between Two African Organizations, Effective Pople Management in Africa, 12, 180-201.
Gudergan, S. &Teo, S. (2019), Human Resource Management Challenges in Strategic Alliances, International Journal of Human Resources Development and Management, 19 (2), 123-146.
Hsieh, Y. & Lin, K. H. (2017). The difference in strategic fit between Western and Asian countries-evidence from audit firms of Taiwan, World Review of Entrepreneurship, Managemement, and Sustainable Development, 13(4), 145-163.
Guan, J. Ch., Yam, R. C. M., Tang, E. P. Y. and Lau, A. K. W. (2009). Innovation strategy and performance during economic transition: Evidences in Beijing, China. Research Policy, 38, pp. 802-812.
Janatifar, H., Bakhtiari, M., Daneshpajooh, A. A and Tahanian-Qomi, S. M. (2014). Introduction to strategic fit between the organization and human resources. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 4(S1), pp. 1458-1466.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (2004). Stratgey maps: converting intangible assets into tangible outcomes. Boston: Harvard Business School Press.
Lee, Feng-Hui, Lee, Tzai-Zang and Wu, Wann-Yih (2010). The Relationship between Human Resource Management Practices, Business Strategy and Firm Performance: Evidence from Steel Industry in Taiwan. The International Journal of Human Resource Management, 21(9), pp. 1351-1372.
Liao, Y. Sh. (2005). Business strategy and performance: the role of human resource management control. Personnel Review, 34(3), pp. 294-309.
Osito Odiyo, W. J. (2013). Synergies created by a strategic fit between business and human resource strategies: an assessment of transnational tea firms in Kenya. Cambridge Scholars Publishing.
Prajogo, D. I. (2016). The strategic fit between innovation strategies and business environment in delivering business performance. International Journal of Production Economics, 171(2), pp. 241–249.
Nieves, J, Quintana, A (2016), Human resource practices and innovation in the hotel industry: The mediating role of human capital, Tourism and Hospitality Research, pp.212-293
Stewart, G. L. and Brown, K. G. (2009). Human resource management: Linking strategy to practice. New York: John Wiley.
Tarba, S. Y. & Cooper, S.C.L. (2018). HRM practices in strategic partnerships, International Journal of Human Resource Management, 29 (2), 2305-2309.
Turner, N. (2004). Achieving strategic alignment of business and human resources. The Work Foundation, pp. 1-49.
Wang, Dan‐Shang and Shyu, Chi‐Lih (2008). Will the strategic fit between business and HRM strategy influence HRM effectiveness and organizational performance?. International Journal of Manpower, 29(2), pp. 92-110.