بررسی الگوی تجارت کالا در منطقه خلیج فارس و سناریو سازی مسیر آتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیر گروه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در این مطالعه ابتدا جریان تجارت منطقه خلیج فارس با داده های تابلویی سالهای 2000-2015 تخمین زده شد و سپس الگوی اقتصاد سنجی برای شبیه سازی جریان تجارت ساخته شد. بر اساس نتایج تخمین، قیمت نفت خام، تولید ناخالص داخلی کشورها و صادرات نقتی نقش مهمتر و نقش متغیرهایی نظیر نرخ ارز، جمعیت و تولیدات کشورهای شریک تجاری منطقه در توضیح جریان تجارت کمتر بوده است. بر اساس نتایج شبیه سازی الگو تا افق 1404 در سناریوهای مختلف حجم تجارت منطقه خلیج فارس بین 1500 تا 1900 میلیارد دلار شبیه سازی می شود. از سوی دیگر تراز تجاری منطقه در این سال بین 450 تا 650 میلیارد دلار مثبت می باشد و بین 44 تا 58 درصد کل صاردات نفتی خواهد بود. نتیجه کلی تحقیق وابستگی جریان تجاری منطقه را به وضعیت صادرات نفت نشان می دهد و هر گونه تغییری در جایگاه نفت در بازار جهانی توسعه تجاری منطقه را متأثر می کند. از سوی دیگر وجود این حجم گردش تجاری در منطقه می تواند مبنایی برای برنامه ریزی های لجستیکی برای ایجاد فعالیت و اشتغال و درآمد اقتصادی تلقی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

assessing the pattern of Trade in goods in the Persian Gulf region and Scenarios for Future

نویسندگان [English]

  • Rassam Moshrefi 1
  • Mosayeb Ahmadifard 2
1 Faculty Member
2 Shahid Beheshti University Graduated
چکیده [English]

In this study, a small econometric model of scale with panel data for the years 2000-2015 is estimated to flow in the Persian Gulf region. The results indicate that in the oil, non-oil, and import equations, the most important variables are the crude oil prices, the country's gross domestic product, and the export of goods, which have the most important role in explaining the oil, non-oil exports and total imports of the region.
In order to predict the flow of trade, the first and second scenarios were considered for explanatory variables up to 1404 horizons. In the first scenario, the variables based on the IMF and the World Bank forecasts and their histories, and the only oil price variable in the first scenario based on its history and in the second scenario, are expected to grow ten percent annually. The result of the simulation of the econometric model in the form of these two scenarios is the volume of trade between $ 1500 to $ 1,900 billion for 2025 in the region and, on the other hand, the trade balance of the region in the year 2025 is between 450 to 650 billion positive. Therefore, in 2025, according to the first scenario, about 44% of the region's exports of oil and petroleum products, and according to the second scenario, is about 58%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trade Gravity Pattern
  • Persian Gulf
  • Panel Data
  • Scenario planing

مراجع

آذربایجانی، کریم؛ طیبی، سید کمیل و حق‌شناس، اصغر (1384). مطالعه پتانسیل تجاری ایران از دیدگاه تجارت درون صنعت ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 24.
تقوی، مهدی و حسین تاش، نیلوفر (1390). آزمون الگوی جاذبه در مورد ایران و یک مجموعه منتخب از شرکای تجاری (کشورهای صادرکننده نفت). پژوهشنامه اقتصادی، دوره ۱۱، شماره ۳، پیاپی 42.
دینی ترکمانی، پوریا (1391). مروری بر نظریات تجارت بین‌الملل. سال دوازدهم، شماره 2: 104-99.
سالواتوره، دومنیک (1385). تئوری و مسائل اقتصاد بین‌الملل. ترجمه گلریز و ایران پرور. نشر نی.
کریمی هسنیجه، حسین (1385). جهانی‌شدن، یکپارچگی اقتصادی و پتانسیل تجاری: بررسی مدل جاذبه در تحلیل تجاری ایران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 5: 143-118
مرتضوی، سید ابوالقاسم؛ جوادی یانبلاغ، رؤیا و وکیل پور، محمد حسن (1393). عوامل تعیین کننده و پتانسیل‌های تجاری صادرات میگوی ایران در اتحادیه اروپا؛ به کارگیری مدل جاذبه. تحقیقات کشاورزی، جلد 6، شماره 3: 41-21.
هراتی، جواد؛ امین، بهراد، مهدی و کهرازه، ساناز (1393). بررسی عوامل مؤثر بر صادرات ایران (کاربرد الگوی جاذبه). فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال ششم، شماره 21: 45.
Alleyne, A., & Lorde, T. (2014). A gravity model approach to analyzing the trade performance of CARICOM member states. Applied Econometrics and International Development, 14(2).
Antonucci, D., & Manzocchi, S. (2006). Does Turkey have a special trade relation with the EU? A gravity model approach. Economic Systems, 30(2): 157-169.
Carey.H.C. (1858). Principles of Social Science, Philadelphia: J.B. Lippincott.
Carrere, C. (2006). Revisiting the effects of regional trade agreements on trade flows with proper specification of the gravity model. European Economic Review, 50(2): 223-247.
Derosa, D.A. and Gilbert, J. (2006). Estimates from gravity and CGE models. In: Hufbauer, G.C. & Baldwin, R.E.;1; (2006). The Shape of a Swiss-US Free Trade Agreement, Washington, DC: Institute for International Economics, Chapter 8: 225-234.
Doganis, R. (2004). Flying Off Course-The Economics of International Airlines. Third ed. Routledge, London & New York.
Evenett, S. J., & Keller, W. (2002). On theories explaining the success of the gravity equation. Journal of political economy, 110(2), 281-316.
Grant, J.H. and Lambert, D.M. (2005). Regionalism in world agricultural trade: Lessons from gravity model estimation. American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Providence, Rhode Island, July 24-27: 1-31.
Husted, Steven & Melvin, Micheal (2013). International Economics. Pearson Education. 9th edition.
Ingham, B. (2004). International economics: A European focus. Pearson Education.
Krugman, P. R. (2006). International economics: theory & policy/Paul R. Krugman, Maurice Obstfeld, Marc J. Melitz. 9th. ed. 2012. –736 p, 2.
Marisec (2011). Overview of the International Shipping Industry:
Salvatore, Dominick (2013). International Economics. Wiley & Sons.11th. edition.
Secretariat, U. N. C. T. A. D. (2010). Review of maritime transport. United Nations Pubns.
Secretariat, U. N. C. T. A. D. (2013). Review of maritime transport. United Nations Pubns.
Ülengin, F., Çekyay, B., Palut, P. T., Ülengin, B., Kabak, Ö., Özaydın, Ö., & Ekici, Ş. Ö. (2015). Effects of quotas on Turkish foreign trade: A gravity model. Transport Policy, 38, 1-7.
Wang, X., & Badman, R. P. (2016). A Multifaceted Panel Data Gravity Model Analysis of Peru's Foreign Trade. arXiv preprint arXiv:1612.01155.
Yip, T. L. (2012). Seaborne trade between developed and developing countries. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 28(3), 369-389.
پژوهش های برنامه و توسعه
دوره 1، شماره 1
خرداد 1399
صفحه 207-243

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار